Šta je državljanstvo
Državljanstvo je odnos između određenog lica i države iz kojeg proizilaze međusobna prava i obaveze.
Po pravilu, u pitanju je odnos trajnog karaktera, koji po određenim uslovima može da prestane.
Svaka država samostalno određuje ko može i pod kojim uslovima da stekne njeno državljanstvo.
Uslovi za sticanje državljanstva Republike Srbije, postupak za sticanje državljanstva i druga pitanja od značaja u pogledu državljanstva Republike Srbije su regulisana Zakonom o državljanstvu Republike Srbije, Zakonom o strancima, kao i podzakonskim aktima.
Lice koje nema srpsko državljanstvo, u pogledu pravnog poretka Republike Srbije smatra se strancem, što znači da po pitanju određenih prava i obaveza ima drugačiji pravni položaj nego srpski državljani.
Na koje načine može da se stekne srpsko državljanstvo
Državljanstvo Republike Srbije stiče se: 1) poreklom; 2) rođenjem na teritoriji Republike Srbije; 3) prijemom; 4) po međunarodnim ugovorima.
Sticanje državljanstva Republike Srbije poreklom predstavlja redovan način sticanja odnosno najčešći način na koji se stiče srpsko državljanstvo, dok je sticanje državljanstva Republike Srbije rođenjem na teritoriji Republike Srbije dopunski način sticanja srpskog državljanstva.
Sticanje državljanstva Republike Srbije poreklom
Državljanstvo Republike Srbije poreklom stiče dete: 1) čija su oba roditelja u trenutku njegovog rođenja državljani Republike Srbije; 2) čiji je jedan od roditelja u trenutku njegovog rođenja državljanin Republike Srbije a dete je rođeno na teritoriji Republike Srbije; 3) rođeno u inostranstvu, čiji je jedan od roditelja u trenutku njegovog rođenja državljanin Republike Srbije a drugi je nepoznat ili nepoznatog državljanstva ili bez državljanstva.
Pored toga, državljanstvo Republike Srbije poreklom stiče dete rođeno u inostranstvu, čiji je jedan od roditelja u trenutku njegovog rođenja državljanin Republike Srbije a drugi je strani državljanin, ako ga roditelj koji je državljanin Republike Srbije prijavi do navršene 18. godine života kod nadležnog diplomatskog ili konzularnog predstavništva Republike Srbije kao državljanina Republike Srbije i ako podnese zahtev za upis deteta u evidenciju državljana nadležnom organu u Republici Srbiji. Ako je dete pod starateljstvom, prijavu i zahtev podnosi staralac.
Dete rođeno u inostranstvu, čiji je jedan od roditelja u trenutku njegovog rođenja državljanin Republike Srbije, stiče poreklom državljanstvo Republike Srbije ako bi ostalo bez državljanstva čak i ako nisu ispunjeni uslovi iz prethodnog stava. Za sticanje državljanstva pod ovim uslovima, potrebna je i saglasnost detete, ukoliko je ono starije od 14 godina.
Lice starije od 18 godina života rođeno u inostranstvu čiji je jedan od roditelja u trenutku njegovog rođenja bio državljanin Republike Srbije a drugi strani državljanin stiče poreklom državljanstvo Republike Srbije ako do navršene 23. godine života podnese zahtev za upis u evidenciju državljana nadležnom organu u Republici Srbiji, pod uslovom da nije steklo državljanstvo Republike Srbije na drugi način.
Pod ovim uslovima državljanstvo Republike Srbije stiče poreklom i usvojenik-stranac, odnosno usvojenik bez državljanstva, u slučaju potpunog usvojenja.
Sticanje srpskog državljanstva rođenjem na teritoriji Republike Srbije
Dete rođeno ili nađeno na teritoriji Republike Srbije (nahoče) državljanstvo Republike Srbije rođenjem stiče ako su mu oba roditelja nepoznata ili nepoznatog državljanstva ili bez državljanstva ili ako je dete bez državljanstva.
Dete koje je pod ovim uslovima steklo državljanstvo Republike Srbije smatra se državljaninom Republike Srbije od rođenja, a može mu prestati državljanstvo Republike Srbije ako se do navršene 18. godine utvrdi da su mu oba roditelja strani državljani.
Državljanstvo mu prestaje na zahtev roditelja danom dostavljanja rešenja. Ako je dete starije od 14 godina, za prestanak državljanstva Republike Srbije potrebna je i njegova saglasnost.
Sticanje državljanstva Republike Srbije prijemom
Ovaj način za sticanje državljanstva Republike Srbije je od značaja za strance koji iz nekih razloga imaju potrebu odnosno interes da steknu državljanstvo Republike Srbije.
Bitan uslov kod ovog načina sticanja srpskog državljanstva jeste da stranac prethodno ima odobreno stalno nastanjenje u skladu sa Zakonom o strancima.
Stranac kome je shodno propisima o kretanju i boravku stranaca odobreno stalno nastanjenje u Republici Srbiji može biti, na svoj zahtev, primljen u državljanstvo Republike Srbije, pod sledećim uslovima: 1) da je navršio 18 godina života i da mu nije oduzeta poslovna sposobnost; 2) da ima otpust iz stranog državljanstva ili da podnese dokaz da će otpust dobiti ako bude primljen u državljanstvo Republike Srbije; 3) da je do podnošenja zahteva najmanje tri godine neprekidno imao prijavljeno prebivalište na teritoriji Republike Srbije; 4) da podnese pismenu izjavu da Republiku Srbiju smatra svojom državom.
Smatraće se da je stranac ispunio uslov pod tačkom 2 ukoliko je zahtev podnelo lice bez državljanstva ili lice koje pruži dokaz da će po zakonu zemlje čiji je državljanin izgubiti državljanstvo prijemom u državljanstvo Republike Srbije kao i u slučaju ako strana država ne dozvoljava otpust iz državljanstva ili za otpust postavlja uslove koje stranac ne može ispuniti, a podnosilac zahteva podnese izjavu da se odriče stranog državljanstva u slučaju sticanja državljanstva Republike Srbije.
Sticanje srpskog državljanstva prijemom pod ublaženim uslovima
Pod određenim činjenicama, lice može da bude primljeno u državljanstvo Republike Srbije pod ublaženim uslovima od onih koji su navedeni u prethodnom delu. Ublaženi uslovi se tiču stalnog nastanjenja i vremenskog perioda potrebnog za boravak na teritoriji Republike Srbije.
1. Lice koje je rođeno na teritoriji Republike Srbije
Tako npr. lice koje je rođeno na teritoriji Republike Srbije može biti primljeno u državljanstvo Republike Srbije ako je do podnošenja zahteva za prijem najmanje dve godine neprekidno boravilo na teritoriji Republike Srbije i ako podnese pismenu izjavu da Republiku Srbiju smatra svojom državom.
2. Lice koje je u bračnoj zajednici sa državljaninom Republike Srbije
Stranac koji je najmanje tri godine u bračnoj zajednici sa državljaninom Republike Srbije i kome je odobreno stalno nastanjenje u Republici Srbiji može biti primljen u državljanstvo Republike Srbije ako podnese pismenu izjavu da Republiku Srbiju smatra svojom državom.
Sticanje srpskog državljanstva zbog interesa Republike Srbije
Nezavisno od zakonom propisanih uslova, u državljanstvo Republike Srbije može biti primljen i stranac čiji bi prijem u državljanstvo Republike Srbije predstavljao interes za Republiku Srbiju. Odluku o tome šta predstavlja interes Republike Srbije donosi Vlada Republike Srbije. Po pravilu u pitanju su lica koja predstavljaju istaknute umetnike, sportiste, naučnike, strane investitore ili su u pitanju neki drugi interesi Republike Srbije.
Postupak za sticanje državljanstvaZahtev za sticanje državljanstva Republike Srbije prijemom, podnosi se Ministarstvu unutrašnjih poslova, preko organa unutrašnjih poslova u mestu prebivališta, odnosno boravišta, podnosioca zahteva, a može se podneti i preko nadležnog diplomatskog ili konzularnog predstavništva Republike Srbije.
Nakon što proveri ispunjenost uslova, Ministarstvo donosi rešenje o prijemu u državljanstvo, ukoliko oceni da su svi Zakonom propisani uslovi ispunjeni.
Ukoliko imate bilo kakva pitanja slobodno nas kontaktirajte.